Mersin’in kültürel yaşamına yeni bir renk ve soluk getiren “Kent Tarihi Müzesi” neredeyse 150 yıllık bir sivil mimarı örneğidir. Mustafa ERİM tarafından restorasyonu ve teşhiri yapılarak Mersin’in kültür ve sanat yaşamına kazandırılmıştır. 20. yüzyılın ikinci yarısında bütün kentlerimizde görülen hızlı değişimden Mersin’de etkilenmiş ve günümüze bu geleneksel sivil mimari örneklerinden çok azı kalmıştır.

Mersin Kent Tarihi Müzesi geleneksel mimarisi, ihtisas Kitaplığı, Mersin’de yaşayan, yetişen ve iz bırakanların tanıtıldığı, Mersin Eğitim Tarihi, Mersin’in Kurtuluşu, Çanakkale Savaşı’nda Şehit Düşen Mersinliler, Mersin Kronolojisi, Mersin camileri ve Kiliseleri, Atatürk’ün Mersin Ziyaretleri, Yumuktepe Höyüğü ve Mersin’deki tarihi yapıların tanıtıldığı Müze olarak kent tarihinin araştırılmasına sunacağı katkılarla, Kültür ve Sanata olan ilgisiyle bilinen Mersin’in kültürel yaşamında önemli bir merkez olması amacıyla düzenlenmiştir. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından “Özel Müze” yetki belgesi verilmiş ve 4 Eylül 2010 tarihinde Başbakan Recep Tayyip ERDOGAN tarafından hizmete açılmıştır.

Atatürk’ün Mersin Ziyaretleri ve Fotoğrafları 1918’den 1938’e kadar Atatürk’ün Mersin ziyaretleri ve bu ziyaretleri sırasında Mersin’de nerelere uğradığı tarihsel olarak ve fotoğraflarla anlatılmaktadır. Eğitim Tarihi Odası 1881-1940 yılları arasında Mersin Merkez ve ilçelerinde eğitim veren 70 civarında İlkokuldan toplanan belgeler sergilenmektedir. Bunlar arasında diplomalar, döneme ait ders kitaplan ve eğitim araçları, fotoğraflar öğretmen sicil defteri, öğrenci karneleri, yazışmalar vs. bulunmaktadır.

Mersin’in Kurtuluşu Köşesi’nde Mersin’in Kurtuluş Tarihi, Müdafa-i Hukuk Cemiyetleri, Kuva-yi Milliye Kahramanları, Müfreze Komutanları ve Mersin’in Kurtuluşunda emeği geçen kişiler hakkında bilgi verilmektedir. Mersin Kaleleri Mersin’de çeşitli medeniyetler tarafından yapılmış olan ve günümüze kadar ulaşan kaleler ve kuleler tanıtılmaktadır. Kalelerin yapılış tarihleri, geçirdikleri dönemler ve kalelere ait mimari özellikler anlatılmaktadır.

Mersin Camileri ve Kiliseleri bölümünde Mersin ve ilçelerinde yer alan, Mersin’deki medeniyetlere tanıklık yapan camilere ve kiliselere yer verilmiştir. Bu yapıların bir bölümü günümüze kadar ulaşamamış, bir bölümü işlev değiştirmiş, bir bölümü ise halen ayaktadır. Mersin’de Yetişen Yaşayan ve İz Bırakanlar Mersin’e kültürel, sanatsal, siyasi anlamda katkı sağlamış, iz bırakmış halen hayatta olan yâda aramızdan ayrılmış olan birçok isim ve biyografileri yer almaktadır.

Mersin Kent Tarihi bölümünde müzeyi gezen ziyaretçilere 20. yüzyılın ilk yarısında Mersin kentinde bir gezintiye çıktığı hissini uyandıracak şekilde düzenlenmiştir. Mersin’in ticari ve sosyal odak noktaları fotoğraflar ve planlarla anlatılmıştır. Yumuktepe Höyüğü Höyük 1930’larda keşfedilen ve kazılan ilk neolitik yerleşimdir. Prof. John Garstang’ın başkanlığında başlayan kazılar günümüzde Prof. I. Caneva ve Doç. Dr. G. Köroğlu tarafından devam ettirilmektedir. Kazılar sonucunda höyükte yer alan değişik dönemler ve buluntular detaylı olarak anlatılmaktadır.

Kaynak: Mersin İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü arşivi.